สะพรึง (Terror)

ชื่อหนังสือ: สะพรึง (Terror)

ผู้เขียน: Ferdinand von Schirach

ผู้แปล: ศศิภา พฤกษฎาจันทร์

สำนักพิมพ์: Illuminations Edition

สะพรึงเป็นนวนิยายที่จำลองสถานการณ์สมมติของการพิจารณาคดีของนายทหารที่ขับเครื่องบินขับไล่แล้วยิงเครื่องบินซึ่งถูกผู้ก่อการร้ายยึดและใช้เพื่อก่อวินาศกรรมชนเข้ากับสนามฟุตบอล ทำให้ผู้โดยสารบนเครื่องบินและลูกเรือเสียชีวิต

ประเด็นสำคัญของหนังสือเล่มนี้คือคำถามว่า เราสามารถฆ่าคนที่บริสุทธิ์ เพื่อรักษาชีวิตของคนบริสุทธิ์คนอื่นได้หรือไม่ในท้ายที่สุดแม้หนังสือเล่มนี้จะไม่ได้ให้คำตอบเช่นเดียวกันกับที่ผู้แปลได้ชี้ให้เห็นในคำนำตอนต้นก็ตาม แต่สิ่งที่น่าสนใจคือคำถามนี้ได้นำไปสู่คำถามอื่นๆ อันมีคุณค่าแก่การคิดและพิจารณ

โดยเฉพาะอย่างยิ่งคำถามว่า ความเป็นมนุษย์แท้จริงอยู่ที่ตรงไหน ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญมากโดยเฉพาะต่อสถานการณ์ที่สังคมเรามีความเปลี่ยนแปลงไปอย่างมากเพราะปัจจัยต่างๆ ที่เข้ามาท้ายสังคม

ส่วนที่ดีของบทละครนี้คือ การโต้กันไปมาของตรรกะและเหตุผลทั้งในทางเทคนิคและปรัชญาที่ยืนอยู่เบื้องหลังของอัยการ ทนายความจำเลย และตัวจำเลย ซึ่งหากผู้อ่านได้คิดตามแล้วจะพบว่า ไม่มีคำตอบที่ถูกต้องที่สุดในการพิจารณาคดีนี้ แต่สิ่งที่ได้นำเสนอคือมุมมองต่อความยุติธรรม คุณค่าความเป็นมนุษย์ และทรรศนะที่มีต่อกฎหมายโดยเฉพาะอย่างยิ่งบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ โดยในท้ายที่สุดแล้วคำตอบที่ได้อาจจะไม่มีคำตอบที่ผิดหรือคำตอบที่ถูก แต่คุณงามความดีของหนังสือเล่มนี้คือการถกเถียงต่อประเด็นดังกล่าว

ต่อสถานการณ์ในประเทศไทย แม้ว่ารัฐธรรมนูญจะรับรองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เอาไว้ก็ตาม เราเคยตั้งคำถามต่อรัฐหรือไม่ในประเด็นเหล่านี้ และรัฐมีมุมมองต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เช่นไร ยิ่งในเหตุการณ์ที่ได้มีการอุ้มหายแล้ว รัฐให้ความสำคัญต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ไว้อย่างไร